Dodałem do Przewodnika zabytki i pamiątki przeszłości położone w Lesie Wolskim. Miejsce jest bez wątpienia jedyne w swoim rodzaju. Las-park, fenomen wśród polskich lasów miejskich, i to zarówno pod względem zajmowanej powierzchni, jak i zawartości. W temacie kultury – kilkadziesiąt obiektów, z których jedne znane są bardziej, inne mniej, a prawie każdy ma do opowiedzenia jakąś ciekawą historię. Pod względem zasięgu terytorialnego postanowiłem zamknąć się w granicach dwóch dawnych uroczysk, Wolskiego i Bielańskiego, które tworzą obecny Las. Jedyny wyjątek zrobiłem dla tradytora dawnej Twierdzy Kraków nad ulicą Olszanicką, który przez Henryka Łukasika został zaliczony do grupy dzieł obronnych związanych z Lasem. Co zatem mamy, w wielkim skrócie:
Kopiec Józefa Piłsudskiego z historią jego sypania, a potem próbami pozbycia się go na różne sposoby, z kulminacją w postaci czołgu wdrapującego się na szczyt i zrywającego płytę z legionowych krzyżem:

Klasztor kamedułów na Bielanach. Drugi po karmelitach w Czernej, leśny klasztor opisany w Przewodniku. Obydwa trochę podobne pod względem ogólnej filozofii. Ale przez mur otaczający klauzurę kamedułów nie przejdzie się tak łatwo, jak przez mur w Czernej…

Kilka obiektów Twierdzy Kraków, które z grubsza podzielić można na konkretne i domyślne. Te pierwsze to schrony amunicyjne. Można przed nimi stanąć i bez większych problemów zorientować się, o co chodzi. Obiekty domyślne to dawne baterie artyleryjskie, z których zachowały się relikty ziemne, trudne do identyfikacji bez pewnego przygotowania teoretycznego. Tak sobie myślę, że można by na jednej z nich ustawić rekonstrukcję owego słynnego moździerza wzoru 1898, kaliber 24 cm, żeby każdy mógł sobie wyobrazić, co się tutaj działo w okolicach grudnia 1914…

Kilka rzeczy z małej architektury sakralnej, w tym wielkiej urody kolumna z marmuru dębnickiego przed klasztorem kamedułów, która od razu przypadła mi do gustu, a to dlatego, że przypomina moją ulubioną kolumnę stojącą w polach między Dębnikiem i Paczółtowicami.
Kompleks architektoniczny w Przegorzałach – willa Adolfa Szyszko-Bohusza i dostawiony do niej przez Niemców tzw. zamek. Według pierwszych planów zamek miał być dwa razy mniejszy. Wyszedł, jaki wyszedł. Rozbrajający i uniwersalny przykład zamiłowania wszelkich totalitaryzmów do monumentalizmu i patosu.


Pełny wykaz obiektów, które trafiły na stronę Przewodnika:
Kraków, kopiec Piłsudskiego
Kraków, ogród zoologiczny, 1929 r.
Kraków, figura Matki Bożej, 1930 r.
Kraków, schron amunicyjny Las Wolski
Kraków, bateria artyleryjska FB 36 Ostra Góra
Kraków, szaniec piechoty IS III-1 Gumańczy Dół
Kraków, polana Wincentego Wobra
Kraków, polana Juliusza Lea
Kraków, schron amunicyjny Bielany
Kraków, bateria artyleryjska FB 35 Srebrna Góra
Kraków, Polana Jacka Malczewskiego
Kraków, krzyż u wylotu Wolskiego Dołu
Kraków, kapliczka przy murze klasztoru na Bielanach
Kraków, kapliczka przed bramą klasztoru na Bielanach
Kraków, Panieńskie Skały
Kraków, kapliczka na Ostrej Górze
Kraków, Polana Bielańska
Kraków, dawna osada służbowa w Mokrym Dole
Kraków, dawna osada służbowa przy zoo
Kraków, klasztor kamedułów na Bielanach
Kraków, willa Odyniec i zamek Przegorzały
Kraków, dawna osada służbowa Pod Skałkami
Kraków, tradytor przy ul. Olszanickiej
Po więcej szczegółów zapraszam na stronę Przewodnika.
Tutaj artykuł ogólny w dziale Aktualności:
http://www.kulturawlesie.pl/2017/06/30/las-wolski/i mapa z opisem wszystkich dodanych miejsc:
http://www.kulturawlesie.pl/mapa/W przygotowaniu – Pasternik, Las Zabierzowski i lasy nad górną Sanką