Witam.
Mamy styczeń, temat powstania nie był na forum zbyt dużo eksploatowany, a w naszym regionie sporo się przecież działo. Osobiście zamierzam się w przyszłości zająć powstaniem, na obecnym etapie moja wiedza jest mocno przeciętna. Nie wiele się zachowało materialnych pamiątek z tamtego okresu, więc postanowiłem wrzucić kilka obrazków. Poniżej francuska taborówka wz 1829, nie posiada numerów ewidencyjnych, więc nigdzie nie została przyjęta na stan. Jeżeli Was zainteresują fotki, wrzucę coś jeszcze.
Pozdrawiam.

Nareszcie.
Czekałem czy ktoś się odezwie. Lepiej późno niż wcale.

Mogiła na Fugasówce za AWBUDEM też ponoć symboliczna i też ponoć ze szczątkami tych samych powstańców . Badziewie z tyłu psuje urok tego miejsca.
Tak dzisiaj wygląda zdewastowany pomnik na Wydrze Zielonej. Na zdjęciu z 1976
widać jak to miejsce ożyło. Zagadka: kiedy ostani raz miała miejsce jakaś uroczystość
przy tym pomniku. Tutaj przeniesiono szczatki powstańców z Kazimierówki.
Tak wyglądała symboliczna mogiła na Kazimierówce w początkach stycznia. Pomimo że jest to mogiła symboliczna utworzona prze kolejarzy z Łaz, to to miejsce pamięci 1863 roku żyje jak widać na zdjęciu.

no cóż... powstanie styczniowe będzie (a na pewno powinno być) w centrum uwagi w 2013 roku kiedy to wypadnie 150. rocznica! teraz zostało przyćmione przez katastrofę lotniczą... a bez bicia przyznaję się, że zapomniałem o niedawnej rocznicy wybuchu powstania. Dużo się działo na Jurze i nie widać większych akcji przy tych okazjach... ale chyba nie jest znów tak źle... bo o ile pamiętam były inscenizacje bitew i poważniejsze obchody np w gminie Lelów rok czy dwa lata temu... a rocznice bitew na Jurze dopiero będą. W początkach lutego miały miejsce starcia w trójkącie granicznym (Sosnowiec), bliżej Jury dopiero 28 lutego/1 marca bitwa w Mrzygłodzie, a na samej Jurze to w okresie letnim najwięcej się działo.
Fakt, że ciekawy temat, a nie ma wielu źródeł - ja znam tylko jedno ale za to bardzo dobre - czyli "Powstanie styczniowe w Zagłębiu Dąbrowskim" R. Szweda (1978), wykorzystywane zresztą przez wielu innych autorów monografii jurajskich i zagłębiowskich. Inne źródła są bardziej ogólne... ale może Panowie historycy natrafili na coś ciekawego?

W ostatnim numerze Gazety Zawierciańskiej" Jura" artykuł
"1863 rok w tradycji historycznej okolic Zawiercia" trochę inaczej i krótko.

Konstanty Gaszyński 17 XII 1863„Pieśń strzelców przy zimowym ognisku”
Hej strzelcy wraz, nad nami orzeł biały,
A przeciw nam śmiertelny stoi wróg.
Wnet z naszych strzelb piorunne zagrzmią strzały,
A lotem kul kieruje Zbawca Bóg.
Więc gotuj broń i kule bij głęboko,
O ojców grób bagnetów poostrz stal.
Na odgłos trąb twój sztuciec bierz na oko,
Hej! Baczność! cel i w łeb lub serce pal!"
Też krótko i treściwie.
Mnie osobiście bardzo podobał się artykuł w jednej ze szkolnych gazetek komputerowych w okolicach Zawiercia, którego tematem było właśnie Powstanie Styczniowe.
" Powstańcy byli słabo uzbrojeni. Mieli oni tylko pociągi pancerne"

Jest trochę literatury na ten temat:
-Józef Liszka "Pamięć Powstania Styczniowego 1863 na ziemi olkuskiej" -to blisko 400 stron.Listy powstańców z poszczególnych miejscowości, listy poległych.
-tego samego autora "Przydrożni świadkowie historii" Kapliczki-figury-krzyże ziemi olkusko -sławkowskiej" [sporo tych obiektów ma rodowód powstańczy]
-praca pod redakcją F.Kiryka "Dzieje Olkusza i regionu olkuskiego"- rozdział autorstwa R.Kołodziejskiego "W dobie powstań narodowych" [obaj autorzy to czołowi polscy historycy]
-sporo informacji w poszczególnych tomach monografii ks.Wiśniewskiego i mniejsze opracowania np.ciekawy artykuł w "Farmacji krakowskiej " (nr 3/2004) "Sylwetki farmaceutów-uczestników powstania styczniowego" [m.in.Zuzanna Czaplicowa z Pilicy]
Sporo jest też pamiątkowych tablic i krzyży
W Pilicy są to tablice pamiątkowe i nagrobki Zuzanny Czaplicowej, Ludwika Jurkowskiego i ks.Feliksa Szumańskiego (w Kidowie) oraz krzyż powstańczy ustawiony koło zamku przez jego właściciela Epsteina w okresie XIX-wiecznej przebudowy zamku w stylu romantyczno-patriotycznym. Powtarzane często informacje o tym,że stoi on na powstańczej mogile nie mają nic wspólnego z rzeczywistością.

Przejeżdżałem dzisiaj przez Łosień. Widok kombatantów pod pomnikiem przypomniał mi,że nie tylko rocznica Powstania Styczniowego przeszła niezauważona. Wyzwolenie spod okupacji hitlerowskiej też najwyraźniej w wielu miejscowościach uznane zostało za niebyłe. Są tacy którzy uważają,że nie ma czego świętować. Cokolwiek by nie powiedzieć o okresie stalinizmu czy PRL-u to te 44 lata nie kosztowały życia kilku milionów Polaków tak jak 6 lat okupacji dlatego ja mam na ten temat inne zdanie i uważam że o tej rocznicy nie należy zapominać. Są tacy, którzy są przeciwnikami święta 1 Maja bo to komunistyczne święto a tak na prawdę jest ono starsze o kilkanaście lat od komunizmu.Idąc tym tropem nie świętujmy odzyskania niepodległości w 1918 roku bo II RP nie była wzorem państwa demokratycznego.Historia nie znosi koniunkturalizmu.

Nie mam nic przeciwko świętowaniu ale w jednym temacie święto ofiar i święto katów?
Co się dziwić skoro w piątkowym DZ notka zredagowana w podobnym stylu i w identyczny sposób.
Ja to nazywam "brakiem czucia w palcach".
W DZ w jednej notce jest zresztą "100 000" błędów.
Schylać głowę w głębokiej czci przed grobem gierojów, którzy po sterroryzowaniu "babci"
wypili bańkę samogonu a potem na motocyklu wylądowali na przydrożnym drzewie?

Szkoda tego Forum na polityczne dywagacje ale zapytam- gdyby ci gieroje nie przyszli to w którym roku wjechałby do Polski Anders na białym koniu? Za pięć lat? Za dziesięć? Czy byłoby to w interesie ówczesnych aliantów a dzisiejszych sojuszników? Czy miałby jeszcze go kto powitać? Białe czy czarne? A może po prostu szare? w jednym temacie święto ofiar i święto katów? No to wracam do pytania dlaczego świętujemy 11 listopada? ... Przewrót majowy- ofiary po obu stronach... Bereza Kartuska... w jednym temacie święto ofiar i święto katów? Tu przed monitorem mogę moralizować,oceniać i pouczać ale nie podejmuję się odpowiedzenia na pytanie czy po pięciu latach ocierania się o śmierć przez dwadzieścia cztery godziny na dobę, po iluś tam bitwach,w których przeżyć mogło jedynie zwierzę w ludzkiej skórze byłbym innym człowiekiem niż opisani wyżej gieroje. Czy nie prościej wypić butelkę samogonu niż myśleć o tym,że każda następna sekunda może być ostatnią?

W barbarzyński wprost sposób znęcano się nad radzieckimi partyzantami, których rozebrano z odzieży,kazano im wykopać rowy a następnie parami powiązano drutem kolczastym i rozstrzelano.Tak zginęło 70 żołnierzy.

Potem był jeszcze sąd polowy i rozstrzelanie czterech partyzantów AL, którzy również dostali się do niewoli. To nie opis niemieckiej akcji przeciw partyzantom. To opis wydarzeń pod Rząbcem.To rok 1944 a więc czasy zanim jakiś gieroj na motocyklu śmiał wjechać w polskie drzewo.To ci którym dzisiaj stawia się w Polsce pomniki - Brygada Świętokrzyska NSZ. Definicja dobrego i złego uczynku według Kalego jest wiecznie żywa.

Nie mieszam polityki z historią Alkosandrze. Przynajmniej staram się.
Jak napisałem w innym temacie wypowiadam się tutaj z powodów "zasadniczych".
Mój kucharz zawsze mówi proporcje, proporcje i proporcje. Ani grama mniej ani więcej.
W historii też jest to istotne. Nawet w ujęciu regionalnym.

Myślę,że dzisiaj kilka świeczek ku czci wszystkich którzy polegli w tym czasie bez rozróżniania kto biały, kto czarny a kto czerwony mieści się w proporcjach

Jeśli chodzi o zachowanie proporcji to z rozbawieniem czytam takie kombatanckie wstawki - W czasach PRL organizowaliśmy msze za Ojczyznę, po których z zapalonymi pochodniami przechodziliśmy pod Krzyż Niepodległości - wtedy wymagało to dużej odwagi. Wypowiedź dotyczy lat osiemdziesiątych. Nie mogę się powstrzymać - Ja kilka lat wcześniej brałem ślub kościelny. Może medal bym jakiś dostał? Niekoniecznie od razu Virtuti Militari.

Tak sobie myślę za twórcę tego tematu ( może ma inne zdanie) czy o taki rozwój dyskusji
jemu chodziło. Właśnie historie, o których wspominasz przygniotły jak kamień tę historię jaką U 469 chce poznać. Chociaż przez skromność nie wspomina co się wkrótce będzie działo w Jaworzniku. Ja o tym dowiedziałem się z perspektywy Kielc. Pomnik czy tablica a może coś więcej.

PS Opowiadanie na wyrywki historii nosi element ryzyka.
Na sportowo.
Wyzwoliciele w 1939 najpierw pomogli w zdobyciu bramki Niemcom
W 1945 roku "pomogli" strzelić nam
Ale mam wątpliwości czy można to traktować w kategorii remisu.

Dlatego proponuję cichą umowę -zero polityki na Forum - bo za mali jesteśmy na to żeby rozstrzygnąć gdzie leży prawda. Ustalmy gdzie leżą polegli wszelkich nacji.

Witam.
Faktycznie , zasada zero polityki na forum to dobre rozwiązanie. Młody, poruszyłeś temat Jaworznika, ja o tej inicjatywie dowiedziałem sie niedawno. Mieszkam nieco na uboczu i jako przyjezdny, dla autochtonów jestem raczej anonimowy, ale ostatnio miałem w tej sprawie telefon. Dzwonił pan ze Stowarzyszenia Odnowy Wsi i pytał, czy nie wiem przypadkiem gdzie spoczywają polegli powstańcy. grupa inicjatywna pomyliła mogiłę powstańczą z funkcjonującym w Jaworzniku do 1936 roku cmentarzem pierwszowojennym, na tej podstawie wysnuto błędny wniosek , że powstańcy spoczywają teraz w Kotowicach. Istnieje także inne miejsce, które może być powstańczą mogiłą. Jeszcze tam nie byłem, jak będę miał więcej czasu, skontaktuję się z kimś ze Stowarzyszenia i wrzucę parę fotek na Forum. Żeby jednak stwierdzić z całą pewnością, że jest to powstańczy grób potrzebne są badania georadarem. Zgłosiłem także chęć włączenia się do tej inicjatywy na zasadach "najpierw zgłębiamy metodycznie temat, potem stawiamy pomnik".
Pozdrawiam.

Metodycznie. Gdzie indziej dzieje się tak, że co krzyż to nowy powstańczy grób.
Znikły za to groby, które były jeszcze 30- 40 lat temu. pamięć o nich też.
Pozyskałem jak zwykle przypadkiem protokoły komisji historycznej ZBOWIDu z lat 70 tych gdzie mowa jest o zbiorowej mogile w Niegowonicach i grobie w lesie przy drodze z Łaz do Ciągowic. Są tez informacje o I i II wojennych grobach z opisami.
Czy ktoś może coś powiedzieć o mogile pod Łazami i w Niegowonicach i ich lokalizacji?